انشا درباره ویروس کرونا
چند ماهی است که ویروس کرونا از چین شروع به گسترش کرده است و امروزه تقریبا سطح گسترش آن به سطح جهانی رسیده است، به صورتی که سازمان جهانی بهداشت به تازگی و پس از شیوع کرونا ویروس جدید در بیش از 125 کشور، آن را همه گیر جهانی یا پاندمی اعلام کرد. اما در این میان عدهای نشانههایی از پیش بینی این بیماری بصورت دقیق و یا همراه با کمی ابهام را در فضای مجازی دست به دست میکردند که از جمله آن میتوان به کتابها و متونی چند ده ساله تا مقالاتی جدید و یا حتی بعضی برنامههای کارتونی (مانند سیمپسونها ) اشاره کرد که هرکدام با سطحی از دقت و جدیت نسبت به وقوع بیماری با این علائم هشدار دادهاند. اما ما در این مطلب لست سکند قصد داریم از میان این همه پیش گویی مختلف با درجه اعتماد گوناگون به مقالهای علمی بپردازیم که سال گذشته در مجله ویروسز(Viruses) به چاپ رسیده است
این مقاله که با عنوان «کرونا ویروسهای خفاش در چین» (Bat Coronaviruses in China) توسط چهار محقق چینی در آزمایشگاه پاتوژنها و ایمنی زیستی ووهان نوشته شده است، شیوع گونهای از کرونا ویروس را از منشا خفاشها در چین از طریق مطالعه سابقه این بیماری از سال 2003 پیش بینی میکند که در نهایت در جهان نیز شیوع گسترده پیدا خواهد کرد.
این محققان چینی ابتدا به بررسی این موضوع میپردازند که چرا مطالعه خود را بر روی گونه خفاش انجام دادهاند و این حیوان برای مطالعاتشان مهم بوده است. یکی از دلایل آن سابقه بیماری زایی کرونا ویروس هایی بوده است که منشا خفاش داشتهاند، بنابراین خفاش را به عنوان منشایی با پتانسیل بالا برای بررسی امکان بیماری زایی جدید انتخاب میکنند. بررسی آنها در نتیجه مطالعات توزیع جغرافیایی گونههای میزبان انجام شده است.
خفاش از چه طریق به کرونا ویروس مرتبط میشود؟
با توجه به اینکه خفاشها تنها پستاندارانی هستند که امکان پرواز دارند، بنابراین دامنه مهاجرت بسیار گستردهتری نسبت به سایر پستانداران دارند، از طرفی آنها از لحاظ طبقه بندی دومین دسته بزرگ را تشکیل میدهند و حدود 20% گونههای پستانداران را تشکیل میدهند. همچنین احتمال انتقال ویروس از این پستاندار به انسان بسیار بالا است و سابقه ویروسها نشان داده است مواردی مثل ابولا از طریق این جانور به انسان منتقل شده است.
چرا چین برای تحقیق انتخاب شد؟
تا الان دو کرونا ویروس در چین باعث شیوع بیماری شدهاند و با توجه به جمعیت زیاد و جغرافیای وسیعی که این کشور دارد، مطالعه امکان وقوع ویروسی جدید در این کشور اهمیت بسیار بالایی داشته است. همچنین به دلیل اینکه خفاشها در چین میزبان بیشتر ویروسها شناخته میشوند، و زندگی نزدیکی که این حیوان با مردم در چین دارد، ترکیب کلمات خفاش و چین ترکیبی انتخابی برای بررسی امکان انتقال و شیوع ویروس انتخاب شده است. موضوع مهم دیگری که در مقاله به آن اشاره شده است، فرهنگ خاص غذایی مردم چین است که اعتقاد دارند حیوان خام از مواد مغذی بیشتری برخوردار است و این موضوع امکان انتقال ویروس را به انسان در این کشور بسیار افزایش میدهد.
پژوهشگران در این مقاله سعی میکنند با استفاده از این اطلاعات و همچنین بررسی لینکهایی بتوانند برای پیشگری از شیوع کرونا ویروسی جدید پیش بینیهایی را ارائه دهند. از جمله موارد مورد بررسی وجود سارس در سال 2012 در استان گوانگ دونگ و توالی یابی ژنوم آن است که شباهت حدودا 80% درصدی (شباهت نوع حیوانی و انسانی) را برای ژنوم آن بدست آوردهاند.
حتی پژوهشگران در بررسی هایی متوجه هم زیستی بیش از دو ویروس در یک نمونه خفاش شدند و دریافتند برای بعضی از گونههای خفاشها این موضوعی طبیعی محسوب میشود. یک نمونه از این ویروس، همان سارس است. بنابراین خفاشها برای جلوگیری از گسترش سارس باید حتما تحت کنترل قرار بگیرند.
با وجود احتمال خطای آماری در چنین تحقیقاتی، این تحقیق با توجه به اپیدمی گسترده و 14 ساله شیوع ویروسهایی با منشا خفاش در کشور چین خطر شیوع ویروس بعدی از منشا این گونه را بالا اعلام میکند و با بیان ارتباط میان خفاشها، منطقه جغرافیایی و پتانسیل انتقال بیماری توسط آنها احتمال شیوع کرونا ویروسی جدید توسط خفاش در چین را بالا میداند. آنها معتقدند باید بررسی شود که چرا کرونا ویروسهایی که از نظر ژنتیکی متفاوت هستند در خفاشها وجود دارد و از طرفی ایمنی بدن خفاش در برابر این ویروسها مقاوم است ولی انسان اینگونه نیست.
درنهایت همانطور که با هم دیدیم این محققان چینی ابتدا بوسیله مطالعات تاریخی به اهمیت خفاشها در شیوع ویروس و همچنین اهمیت جمعیت، وسعت و فرهنگ غذایی کشور چین در گسترش جهانی ویروس پی بردهاند. آنها هشدار داده اند بهتر است برای شفاف شدن ابعاد تاریک مطالعات ویروس شناسی بر روی خفاشها و امکان انتقال به انسان مطالعاتی جدیدی صورت بگیرد. ولی با این وجود، بیان این موضوع که جدی تر گرفتن این مقاله تا چه حد امکان جلوگیری از گسترش کرونا ویروس جدید را برای جهانیان مهیا میکرده است قابل بیان نیست، و شاید پس از کشف واکسن و داروی این بیماری بتوان ارزیابی دقیقتری از اهمیت جدی گرفتن مقاله مذکور داشت.
****************
بر اساس مدارک، ویروس کرونای جدید میتواند در تمام مناطق، شامل مناطق با هوای گرم و مرطوب، منتقل شود. در صورتی که در منطقه دچار ویروس کرونای جدید زندگی میکنید و یا قصد سفر به چنین منطقهای را دارید، تمهیدات حفاظتی را صرفنظر از وضعیت اقلیمی رعایت کنید.
هوای سرد و برف نمیتواند ویروس کرونای جدید را نابود کند.
هیچ مدرکی وجود ندارد که باور کنیم هوای سرد میتواند ویروس کرونای جدید یا هر بیماری دیگری را نابود کند. دمای عادی بدن انسان، صرفنظر از دما یا هوای بیرون، در حدود 36.5 تا 37 درجه سانتیگراد است. کارآمدترین روش برای محافظت از خود در برابر ویروس کرونای جدید ضدعفونی کردن مداوم دستها با مواد دارای الکل یا شستشوی آنها با آب و صابون است.
حمام آب داغ از بیماری ویروس کرونای جدید جلوگیری نمیکند.
حمام آب داغ از ابتلای شما به بیماری کرونا جلوگیری نخواهد کرد.
دمای نرمال بدن شما، صرفنظر از دمای حمام، ۳۶/۵ تا ۳۷ درجه سانتیگراد است. در حقیقت، حمام با آب بسیار داغ میتواند مضر بوده و پوست شما را بسوزاند.
بهترین راه برای محافظت از خود در برابر بیماری کرونا رعایت مداوم بهداشت دستها است. با این کار ویروسی که ممکن است بر روی دستهایتان باشد نابود شده و از عفونتی که پس از تماس دستها با چشم، دهان یا بینی بوجود میآید، جلوگیری میشود.
ویروس کرونای جدید نمیتواند از طریق کالاهای ساخت چین یا سایر کشورهای دچار بیماری، منتقل شود.
اگرچه ویروس کرونای جدید میتواند بسته به نوع سطح تا چندین ساعت روی سطوح باقی بماند، اما بسیار نامحتمل است که ویروس بتواند پس از جابجایی، مسافرت و نیز قرار گرفتن در معرض انواع شرایط و دما، به حیات ادامه دهد. اگر فکر میکنید که ممکن است سطحی آلوده باشد، از مواد ضدعفونی کننده برای تمیز کردن آن استفاده کنید. پس از تماس با سطح، دستان خود را با مایع ضدعفونی کننده الکلدار تمیز کرده یا با آب و صابون بشویید.
ویروس کرونای جدید نمیتواند از طریق گزیدگی پشهها منتقل شود.
تاکنون هیچ اطلاعات یا مدرکی دال بر انتقال ویروس کرونای جدید از طریق گزیدگی پشهها گزارش نشده است. ویروس کرونای جدید یک ویروس تنفسی است که عمدتا از طریق قطرات عطسه یا سرفه فرد مبتلا، یا قطرات بزاق یا ترشحات بینی، پخش میشود. برای مراقبت از خود، دستتان را با مایع ضدعفونی کننده الکلدار تمیز کرده یا با آب و صابون بشویید. همچنین از تماس نزدیک با هر فردی که علائم عطسه یا سرفه دارد پرهیز کنید.
آیا خشککننده برقی دست در نابودی ویروس کرونا مؤثر است؟
خیر. خشککننده دست در نابودی ویروس کرونای جدید مؤثر نیست. برای مراقبت از خود، دستتان را با مایع ضدعفونی کننده الکلدار تمیز کرده یا با آب و صابون بشویید. پس از پاک شدن دستها، باید آنها را با استفاده از حوله کاغذی یا خشککننده هوای گرم، خشک کنید.
آیا لامپ ماوراءبنفش ویروس کرونای جدید را نابود میکند؟
لامپهای ماوراءبنفش نباید برای ضدعفونی کردن دستها یا دیگر قسمتهای پوست مورد استفاده قرار گیرند زیرا تشعشع ماوراءبنفش میتواند به تحریک و سوزش پوست بینجامد.
اسکنرهای حرارتی در تشخیص افراد مبتلا به ویروس کرونای جدید چقدر کارآمد است؟
اسکنرهای حرارتی در تشخیص افرادی که به دلیل ابتلا به ویروس کرونای جدید تب دارند (یعنی دمای بدنشان از حد نرمال بیشتر شده) کارآمد است.
اما این دستگاهها نمیتوانند افرادی را که آلوده هستند اما هنوز تب ندارند شناسایی کند. زیرا در حدود ۲ تا ۱۰ روز طول میکشد که افراد مبتلا علائم بیماری و تب نشان دهند.
آیا اسپری کردن الکل یا کلر بر روی بدنتان ویروس کرونا را از بین میبرد؟
خیر. اسپری کردن الکل یا کلر بر روی بدنتان ویروسهایی را که قبلا به بدنتان وارد شده نابود نخواهد کرد. اسپری کردن چنین موادی میتواند به لباسها یا غشاء مخاطی (برای مثال در چشمها یا دهان) آسیب برساند. آگاه باشید که هم الکل و هم کلر میتواند برای ضدعفونی کردن سطوح مفید باشد، اما باید مطابق دستورالعملهای مناسب استفاده شوند.
با همهگیر شدن ویروس کرونا شایعات بسیاری در فضای مجازی درباره این بیماری منتشر شدهاند، این مطلب واقعیات مرتبط با اطلاعات نادرست را بازگو میکند.
*******************
اطلاعات زیادی در فضای مجازی و به صورت آنلاین موجود است. با این حجم اطلاعات چه کار کنم؟
داستانها و اطلاعات ضد و نقیض زیادی درباره ویروس کرونا در فضای مجازی به اشتراک گذاشته میشود، از قبیل نحوه انتشار این ویروس، چگونگی در امان ماندن از این ویروس، و نگرانیهای مربوط به مبتلا شدن به این ویروس.
بنابراین، لازم است مراقب باشید که از منابع درست اطلاعات و توصیههای مربوطه را دریافت کنید. علاوه بر دستورالعملهایی که در اینجا آورده شده، سازمان بهداشت جهانی بخش مفیدی برای پاسخگویی به سوالات متداول در این زمینه دارد. همچنین پیشنهاد میشود که برای بهروزترین اطلاعات در مورد سفر، آموزش و سایر دستورالعملهای مرتبط به این بیماری، به اخبارها و توصیههای مقامات کشوری و محلیتان توجه کنید.
من نگران هستم که مورد آزار و اذیت، تبعیض و برچسب زنی دیگران قراربگیرم. بهترین راه برای صحبت درباره آنچه در حال رخ دادن است چیست؟
اگر راجع به ویروس کرونا نگران هستید، کاملاً قابل درک است. ولی ترس و برچسبزنی موقعیت دشوار کنونی را بدتر میکند. بهعنوان مثال گزارشهایی از سراسر دنیا وجود دارد که افراد بهخصوص آسیاییها در معرض سوءاستفاده کلامی یا حتی جسمانی قرار گرفتهاند.
اعلام وضعیت اضطراری بهعلت بهداشت عمومی برای افرادی که درمعرض همهگیری قرار دارند، پراسترس است. این نکته حائز اهمیت است که آگاه باشید و نسبت به یکدیگر مهربان و حمایتگر باشید. کلمات مهم هستند، و استفاده از زبانی که به کلیشههای موجود دامن بزند، ممکن است افراد را از این که آزمایش بدهند و اقدامات محافظتی برای خود و اجتماع انجام دهند، دور کند.
بایدها و نبایدها برای صحبت با کودکانتان، افراد خانواده و دوستانتان در مورد ویروس کرونا:
باید: راجع به بیماری کرونا ویروس صحبت کنید
نباید: منطقه یا قومیت خاصی را به این بیماری ربط دهید. به خاطر داشته باشید که برای ویروسها این که افراد از چه قومیت، نژاد یا جمعیت خاصی هستند مهم نیست.
باید: راجع به «مبتلایان به ویروس کرونا» ، «کسانی که درحال درمان هستند»، «کسانی که بهبود یافتهاند»، یا «کسانی که براثر ابتلا به این ویروس جان خود را از دست دادهاند» صحبت کنید.
نباید: به کسانی که این بیماری را گرفتهاند بگویید «موارد ویروسی» یا «قربانیان ویروس»
باید: در مورد افرادی که به ویروس کرونا «مبتلا شده» یا «درگیرشدهاند» صحبت کنیم.
نباید: افرادی که «ناقل ویروس کرونا هستند»، «دیگران را آلوده می کنند» و «ویروس را منتشر میکنند»، را طوری خطاب کنیم که گویی عمداً این کار را کردهاند و لایق سرزنش هستند.
باید: درمورد خطرات ویروس کرونا به صورت صحیح و براساس اطلاعات علمی و آخرین توصیههای بهداشتی رسمی صحبت کنیم.
نباید: شایعات تایید نشده را تکرار یا منتشر کرد، و نباید از الفاظ اغراقآمیز که ایجاد ترس میکند نظیر طاعون، آخرالزمان، و … استفاد کرد.
باید مثبت صحبت کرد و بر اهمیت اقدامات پیشگیریکننده تاکید کرد، ازجمله راهنماهای ما درمورد شستشوی دستها. برای اکثر افراد این فقط یک بیماری است که میتوانند بر آن فائق شوند. با چندین گام ساده میتوانیم از خودمان، عزیزانمان و افراد آسیبپذیر محافظت کنیم.