انشا درباره مشکل والدین با فرزندان
/ انشا درباره مشکل والدین با فرزندان /
*****************************
اگر دختر یا پسر ۱۵-۱۴ ساله ای در خانه دارید، حتما میدانید در مورد چه میخواهم صحبت کنم. عید که از راه میرسد برعکس همه خانوادهها که خوشحالند، پدر و مادر نوجوانها عزا میگیرند…
مدام در خانه جروبحث وجود دارد که همراه شما خانه فلانی نمیآیم یا نمیخواهم با شما مسافرت کنم، دوست دارم در خانه باشم یا با دوستانم به گردش بروم و… اما از نظر خیلی از والدین تنها گذاشتن نوجوان کار درست و آسانی نیست. آنها میگویند اگر اجازه بدهیم با دوستانش مسافرت کند یا به گردش برود، مدام باید به این فکر کنیم که با کدام دوست و کجاست. اگر در خانه بماند باید به فکر اینترنت و شبکههای اجتماعی و دردسرها و خطرهای مربوط به آن باشیم.
کودکان بهتدریج بزرگ میشوند و به دنبال استقلال و آزادی میگردند اما در مقابل، والدین هر روز نگرانتر میشوند و در حالی که میخواهند فرزندشان را زیر نظر داشته باشند حس میکنند نوجوان آنها را پس میزند و هر روز از آنها دورتر میشود. این پسزدگی در هر خانواده با توجه به سطح فرهنگی و اجتماعی خود را به یک شکل نشان میدهد. بیتوجهی و حرفناشنوی از والدین، دعوا و بحث کردن یا گوشهگیرشدن همگی از جمله نشانههای ورود کودک به نوجوانی است. نوجوانان معمولا برای رسیدن به استقلال و اثبات تواناییهای خود خواستههایی دارند که گاه
مورد پسند خانواده نیست و پدر و مادرها نمیتوانند آنها را بپذیرند یا نمیدانند با وجود خطرهای موجود، چطور آنها را حل کنند.
مشکل اول: فرزندمان همراه ما به مهمانی و مسافرت نمیآید
خیلی از والدین از این موضوع شکایت دارند که فرزندشان از ۱۱ سالگی به بعد تمایل چندانی به شرکت در مهمانیهای خانوادگی از خود نشان نمیدهد یا نسبت به مسافرتهای دستهجمعی با خانواده بیعلاقه است و مدام بهانه میگیرد که میخواهد با دوستانش باشد یا تنها در خانه بماند. این مساله بسیاری از والدین را نگران میکند زیرا در چینن شرایطی آنها نمیدانند مثلا اگر نوجوان تنها در خانه ماند قرار است با چه نوع فعالیتی خود را سرگرم کند. در فضای مجازی به چه سایتهایی سر بزند یا قرار است چه نوع فیلمهایی تماشا کند…. اگر با دوستانش باشد، با چه کسانی در ارتباط است؟ این دوستان اهل مصرف مواد یا مشروبهای الکلی نیستند؟ همجنساند یا از جنس مخالف؟ تفریحات سالم را انتخاب خواهند کرد؟…
راهحل: اگر نوجوانتان میگوید که بودن با شما در مهمانی یا مسافرت کسلکننده است به نظرش احترام بگذارید اما او را به حال خود رها نکنید. اگر میخواهد با دوستانش باشد باید آنها را به شما معرفی کند و در مورد محلی که قرار است برای تفریح به آنجا بروند اطلاعات کافی در اختیارتان بگذارد. اگر میخواهد همراه دوستانش مسافرت کند، ایرادی ندارد. نام او را در اردوی مخصوص نوجوانان ثبتنام کنید تا این تجربه را زیر نظر شما داشته باشد. در این شرایط هم نوجوان طعم آزادی و استقلال را میچشد هم شما کمتر نگران هستید و اعتماد بیشتری دارید.
مشکل دوم:فرزندمان رفقای ناباب دارد
یکی از نگرانیهای عمده والدین ترس آنها از نوع دوستانی است که نوجوان انتخاب میکند. نوجوانان بیش از آنکه با خانواده ارتباط داشته باشند و با آنها وقت بگذرانند به سمت دوستانشان گرایش دارند. پس در درجه اول خیلی مهم است که والدین نظارت کافی بر فعالیتها و دوستان فرزندشان داشته باشند تا او به اشتباه با فردی نامناسب ارتباط پیدا نکند اما اگر چنین اتفاقی افتاد به هم زدن این دوستی کار بسیار مشکلی است.
راهحل: در صورتی که متوجه شدید نوجوانتان با فردی نامناسب دوست شده است به این توصیهها عمل کنید:
خواستار قطع ارتباط نشوید: مطمئن باشید در این برهه زمانی رابطه فرزندتان با دوستش بسیار قویتر از رابطه شما با اوست. هیچ فایدهای ندارد اگر به فرزندتان بگویید با فلان دوستت حرف نزن یا با او بیرون نرو. البته این موضوع کاملا منطقی و درست است که به او بگویید از نوع رفتار یا لباس پوشیدن دوستش خوشتان نمیآید اما آغازکننده جنگ برای قطع ارتباط نباشید! باید هوشمندانه رفتار کنید.
تقاضای کمک کنید: با یک بزرگتر یا دوست نوجوانی که روی فرزندتان تاثیر میگذارد صحبت کنید تا با فرزند شما همراه شود و او را به راه درست راهنمایی کند و خواستار قطع ارتباط او با فرد نامناسب شود. نوجوان شما به این فرد اعتماد خواهد کرد و رازهایش را با او در میان میگذارد. مراقب باشید و سعی نکنید از تمام مسایل خصوصی او سردر بیاورید. کلیات را بدانید اما دنبال جزییات نباشید زیرا کنجکاوی بیش از حد، باعث خراب شدن رابطه نوجوان با فرد مورد اعتماد خواهد شد.
دوستان او را بشناسید: سعی کنید با تمام دوستان نوجوانتان آشنا شوید و به مرور آنها را بشناسید. تمام آنهایی که در نگاه اول بد به نظر میرسند واقعا آنقدرها هم مشکلساز نیستند. در موقعیتهای خاص مثل جشن تولد یا جشن پایان سال تحصیلی از فرزندتان بخواهید چند نفر از دوستانش را دعوت کند تا دور هم خوش بگذرانید. بعد از مراسم به او بگویید که از دیدن دوستانش خوشحال شدید و دوست دارید باز هم آنها را ببینید. به این ترتیب میتوانید روابط فرزندتان را تا حدی زیر نظر داشته باشید!
بهطور خلاصه نکتهای که در مورد دوستان نوجوان باید مورد توجه قرار دهید این است که نوجوان خودش دوستانش را انتخاب میکند و والدین هیچ تاثیری در این انتخاب ندارند. آنها میتوانند به طور غیرمستقیم بر انتخابهای فرزند خود اثر بگذارند پس باید بسیار هوشمند باشند.
مشکل سوم: فرزندم روابط ناسالم دارد
یکی از نگرانیهای بیشتر والدین ارتباط فرزندشان با جنس مخالف یا جلب شدن او به سمت فیلمهای غیراخلاقی است.
راهحل: برای نوجوان وقت بگذارید و در مورد «عشق و علاقه» صحبت کنید اما لزوما به روابط جنسی اشارهای نکنید. در جامعه امروز نوجوانان به اندازه کافی در مورد این مسایل و خطرهای مربوط به آن اطلاعات دارند. به هر حال باید سعی کنید روابط فرزندتان را زیر نظر داشته باشید. اگر نوجوان شما با دوستان خوبی باشد و تفریحهای سالمی داشته باشد دنبال فیلمهای غیراخلاقی نخواهد رفت.
مشکل چهارم:فرزندم به اینترنت معتاد شده
بیشتر نوجوانان وقت زیادی را پای اینترنت و شبکههای اجتماعی صرف میکنند این موضوع طبیعی است و جای هیچ نگرانی وجود ندارد.
راهحل: اگر فرزندتان بیش از حد از اینترنت استفاده میکند یا اهل بازیهای رایانهای است یا با تلفنهمراه صحبت میکند با او حرف بزنید و اگر تاثیری نداشت از یک روانشناس کمک بگیرید. نکته بسیار مهم این است که او را از خطرها آگاه کنید. مثلا در رابطه با استفاده از اینترنت و سایتهای اجتماعی به او خاطرنشان کنید که وارد کردن مشخصات شخصی میتواند برایش مشکلآفرین باشد و در آینده، زندگیاش را تحتتاثیر قرار دهد.
همچنین یادآور شوید تمام مسایلی را که در سایتهای مختلف میخواند نباید باور کند و باید با دید انتقادی به آنها بنگرد. اگر لازم است برخی سایتها را فیلتر کنید. اگر فرزندتان علاقه زیادی به چت کردن دارد، هرازگاهی همراه او این کار را انجام دهید اما خطرهای مربوطه را یادآور شوید. به او بگویید فردی که با او چت میکند لزوما راستگو نیست و نباید با اعتماد کامل اطلاعات شخصیاش را در اختیار او قرار دهد یا با او قرار ملاقات بگذارد.
*****************
وقتی کودکان به سن نوجوانی می رسند مشکلات متعدی می تواند میان آن ها و خانواده شان به وجود بیاید. یکی از مشکلات اساسی که بسیاری از خانواده ها با آن مواجه می شوند مشکلات و دغدغه هایی مربوط به سفر و مهمانی است. بسیاری از نوجوانان هستند که تمایلی به سفر یا مهمانی رفتن ندارند و یا از مهمانی رفتن یا سفر کردن به همراه خانواده خود بیزار هستند و هنگامی که خانواده آن ها قصد رفتن به مهمانی را دارند می گویند که ما خانه فلان شخص نمی آییم و یا می خواهیم در خانه تنها باشیم.
والدین تمایل دارند که تحت هر شرایطی نوجوان خود را زیر نظر داشته باشند و همان روابط گرم و صمیمی قبل را با او برقرار کنند اما نوجوانان تمایل دارند که کسب استقلال و آزادی نمایند و در این بین ممکن است خانواده فکر کنند که نوجوان آن ها روز به روز از آن ها دورتر می شود و دیگر روابط صمیمی سابق در بین آن ها برقرار نیست. در هر حال باید گفت که تنها گذاشتن نوجوان درست نبوده و بهتر است که در هر شرایطی او را تنها نگذاریم. پس زنی خانواده توسط نوجوان در هر شرایط و هر خانواده ای متفاوت خواهد بود و می توان به دلایل اجتماعی و فرهنگی برگردد. بی توجهی به صحبت های والدین و به قول معروف حرف ناشنوی ها و مشکلات خانواده ها با نوجوانان خود از نشانه های گذار از دوران کودکی به دوران نوجوانی است. نوجوانان گاه برای اثبات استقلال و توانایی هایشان کارها و رفتارهایی انجام می دهند که مورد پسند خانواده ها نمی باشد. در این مقاله در مورد چند مشکل اصلی و مهمی که خانواده ها با نوجوانان خود دارند مورد بحث واقع خواهد شد.مشکلات والدین با نوجوانان
یکی از مهم ترین مشکلاتی که خانواده ها با نوجوان خود دارند این است که نوجوان شان تمایل دارد تنها بماند و با آنها به مهمانی و یا مسافرت نرود. این مشکل بسیاری از خانواده ها را نگران می کند و برخی والدین نمی دانند که در این شرایط باید چه کار کنند مثلا نمی دانند که باید نوجوان خود را در خانه تنها بگذارند و یا به زور هم که شده او را با خود به مهمانی و مسافرت ببرند و اصلی ترین دغدغه خانواده ها و پدر و مادر ها در این شرایط این است که اگر نوجوان را تنها بگذاریم خودش را با چه فعالیتی سرگرم خواهد نمود مثلا به سایت های نامناسب اینترنتی می رود و یا شبکه های اجتماعی و کارهایی از این قبیل.
راه حل این مشکل در این است که اگر نوجوان شما خواست که تنها بماند و با شما به مهمانی نیاید نباید به او اصرار کرده و به نظرش احترام بگذارید ولی اگر هم او را تنها می گذارید باید بدانید که او با چه کسانی رفت و آمد دارد و چه برنامه ای برای سرگرمی دارد و خلاصه زیر نظر و آگاهی آن ها کارهایش را انجام دهد. و در این شرایط است که در عین حال که نوجوان می تواند طعم استقلال و ازادی را بچشد شما نیز کارهای او را به دقت زیر نظر دارید و خیال تان از این بابت راحت است. دومین و یکی از مهم ترین مشکلاتی که تقریبا تمامی خانواده هایی که دارای فرزندان نوجوان هستند با آن مواجه می شوند مشکل دوستان ناباب و ترس والدین از داشتن دوست بد و رابطه فرزندشان با آدم ها و دوست های ناباب است. والدین باید بدانند که تمایل نوجوان به داشتن رابطه با دوست است تا با خانواده پس نمی توان جلوی رفت و امد نوجوان با دوست هایش را گرفت و بر اصل دوست یابی خط کشید بلکه می بایست بر او نظارت داشت و اجازه نداد که با دوستان ناباب رفت و آمد داشته باشد و با اطلاع کامل از دوستان فرزند و خانواده های آنان هم به فرزند احترام گذاشت و هم به خانواده.
اگر متوجه شدید که نوجوان شما در خارج از خانه با یک دوست ناباب رفت و آمد و معاشرت دارد نباید به یکباره از او بخواهید که رابطه اش را با او قطع کند چرا که این اتفاق به دلیل رابطه ی احتمالا گرمی که بین آن ها برقرار است نخواهد افتاد و به جای آن باید هوشمندانه رفتار کنید. در این مواقع می توانید تقاضای کمک نمایید مثلا از یک بزرگتر و یا شخصی که می دانید با فرزند شما رابطه ای خوب دارد و می تواند بر روی او تاثیر گذار باشد بخواهید تا با او صحبت کرده و از او بخواهد که رابطه اش را با فلان دوستش که شما نمی خواهید با او رابطه داشته باشد، قطع کند. راهکار دیگر آن است که از فرزند خود بخواهید که برخی از دوستانش را در مراسم هایی مانند جشن ها و مراسم های تولد و این گونه مراسم ها دعوت نماید تا به این ترتیب بتوانید با او رابطه ای مطلوب و مناسب برقرار نمایید.
*****************
ورود اینترنت و شبکههای ماهوارهای به خانهها در سالهای اخیر سبک زندگیها را تغییر داده است به طوری که برخی نوجوانان تا حدی از فضای سنتی خانواده دور شدهاند و به انزوا یا به سمت گروه همسالان ناشناس کشیده است. هر چه فرزند به دوره نوجوانی نزدیکتر میشود از خانواده بیشتر کناره میگیرد و به سمت گروه همسالان جذب میشود.
در این وضعیت والدین احساس نگرانی میکنند به طوری که سعی دارند تا ارتباط فرزند با دوستان خود کمرنگ شود، همین اختلاف نظرها موجب بروز پدیدهای با عنوان شکاف بین فرزند و والدین میشود. «محمد پیروی خامنه»، رفتارشناس، در این باره توضیح میدهد.
* چرا در دوره نوجوانی ارتباط با خانواده کم رنگ میشود؟
+ ایجاد برخی محدودیتهای غیرقابل توجیه، محیط خشن، نبود رابطه دوستانه بین والدین و فرزند، ترس از والدین و… از جمله مهمترین دلایل کمرنگ شدن ارتباط میان فرزند و والدین است. کسانی که در سن نوجوانی قرار دارند همسالان خود را عاقلتر از والدین خود میدانند بر این اساس پاسخ سؤالهای خود را در گروه دوستان جستجو میکنند.
* عواقب کمرنگ شدن رابطه والدین با فرزندان چیست؟
+ افسردگی، افزایش روحیه ضد خانواده، پرخاشگری وستیزهجویی نتیجه این برخوردهاست؛ هر چه این رابطه با شکاف بیشتری باشد این عکسالعملها بیشتر است تا جایی که این موضوع موجب میشود تا فرد به سوی گروه همسالان کشیده شوند و در این زمان افراد سودجو از خلأ نبود ارتباط فرزند با والدین استفاده میکنند و فرد را به بیراهه میکشند. به طوری که در باندهای فساد، قاچاق مواد مخدر، اعتیاد و.. وارد شده و در همین مراکز است که ممکن است رفتارهای پرخطر جنسی نیز از سوی بچهها امتحان میشود. البته نباید نقش ارزشهای دینی را نادیده گرفت زیرا با کمرنگ شدن اعتقادهای مذهبی، زمینه بسیاری از فسادها فراهم میشود.
* تعداد فرزندان چه تأثیری در بهبود روابط خانوادگی دارد؟
+ متأسفانه در سالهای اخیر تک فرزندی در کشور رواج یافته در کنار آن اشتغال والدین نیز به دلیل مشکلات مالی جدی و همهگیر شده است این اتفاقها به طور ناخودآگاه کودک را مجبور میکند برای فرار از تنهایی به سمت گروههای همسالان ناشناس برود. دهههای قبل این خلأ توسط پدر بزرگها و مادربزرگها، بچههای همسال فامیل و خواهر و برادر پر میشد اما امروز این روابط وجود ندارد و در کنار آن ورود اینترنت و شبکههای مجازی به داخل خانهها و پر شدن وقت بچهها به استفاده از این وسایل باعث بروز آسیبهای زیادی شده است، حداقل آسیب این فضا پر کردن تنهایی در فضای مجازی با دوستهای مجازی است. برخی از بچههای امروز خیلی با آدمهای حقیقی ارتباط خوبی ندارند.
* وظیفه پدر و مادرها در این میان چیست؟
پدر و مادرها باید توجه داشته باشند که سن نوجوانی دورهای بحرانی است و باید با فرزندان خود رابطه دوستی برقرار کنند؛ اما عملاً شاهد این اتفاق نیستیم، والدین خسته از روزمرگیها توان صبر در برابر پرخاشگری بچهها را ندارند و اوضاع هر روز بدتر میشود. والدین باید در شبانه روز ساعاتی را به صحبت کردن با بچهها اختصاص دهند، پای صحبتهای فرزندان خود بنشینند در این صحبتها بچهها مهارتهایی را یاد میگیرند که به هیچ عنوان از طرق دیگر به آن دست نمییابند . والدین بدانند که بیشتر نوجوانان مهارتهای زندگی را آموزش ندیدهاند و به راهکارهای مقابله با مشکل آشنایی ندارند بنابراین راههای انحراف برای آنان باز است.
پس والدین باید از جایگاه مدیری سختگیر به دوستی مهربان تغییر مسیر دهند تا بتوانند اعتماد فرزندان خود را جلب کنند سپس آموزش و پرورش و رسانهها میتوانند با آموزشهای مهارت ارتباط در این زمینه به میدان بیایند. این را نیز در نظر بگیرید که بهتر است پسر با پدر و دختر با مادر خود رابطه خوبی داشته باشد و از همجنس خود مهارتهای مختلف بیاموزد اما متأسفانه گاهی اوقات پدرها با وجود روحیه پرخاشگری ارتباط کمتری با فرزندان خود به خصوص پسر برقرار میکنند که ادامه این روند به صلاح نیست. اگر پدر مادرها میدانند که مثلا فرزندشان با دوست نابابی ارتباط دارد نباید خواستار قطع رابطه او شوند.
بهتر است آنان با یک بزرگتر یا دوست نوجوانی که روی فرزندشان تاثیر میگذارد صحبت کنند تا با فرزندشان همراه شود. بهتر است والدین دوست فرزند خود را بشناسند و به این کار وقت کافی اختصاص دهند، بهطور خلاصه نکتهای که در مورد دوستان نوجوان باید مورد توجه قرار دهید این است که نوجوان خودش دوستانش را انتخاب میکند و والدین هیچ تاثیری در این انتخاب ندارند. آنها میتوانند به طور غیرمستقیم بر انتخابهای فرزند خود اثر بگذارند پس باید بسیار هوشمند باشند.
******************